SOOMAALIYA OO XUBIN KA NOQOTAY UN-HABITAT.
(SAWIRKA)-WASIIR Dr.CILMI IYO DENJIRE JIBRIIL.
(MUQDISHO)-Horumar muuqda oo muujinaya horumaro siyaasadeed oo baaxad leh iyo dib u soo kabashada hay’adaha dowladda ee sii kordhaya, Soomaaliya ayaa markii ugu horeeysay kursi ey u hanqal taagtay ku heshay xubinnimada guddiga fulinta ee barnaamijka dejinta aadanaha ee Qaramada Midoobay ee UN-Habitat. Guushan taariikhiga ahi waxay bog cusub u tahay ka-qaybgalka qaranka ee arrimaha muhiimka ah ee caalamiga ah ee la xiriira magaalaynta waarta iyo degsiimooyinka aadanaha. Warkan ayaa ku soo beegmaya, ka dib markii ey guulo ka soo hooyeen ololihii ey wadeen wafdiga dowladda Soomaaliya oo uu horkacayay Wasiirka Wasaaradda Howlaha Guud, dib u dhiska iyo Guryeynta, Dr. Elmi Mahamoud Nur. Soomaaliya ayaa hadda xilkan muhiimka ah ku heyn doonta guddiga fulinta muddo afar sano ah oo ka bilaabaneysa sanadka 2025. Guushan ayaa ka tarjumeysa kororka kalsoonida caalamku ku qabo dadaallada joogtada ah oo ey dowladda Soomaaliya ku dooneyso dib u dhiska iyo xasilinta dalka ka dib tobanaan sano oo colaado ah. UN-Habitat waa Hay'adda Qaramada Midoobay u qaabilsan Horumarinta bulsho ahaan iyo deegaan ahaan horumarinta degsiimooyinka aadanaha iyo gaaritaanka hoy ku filan oo dhan. Guddigeeda Fulinta ayaa door muhiim ah ka ciyaara kormeerka shaqada wakaaladda, bixinta hagitaan istiraatiiji ah, iyo ansixinta barnaamijyadeeda iyo miisaaniyadeeda. Ka-qaybgalka tooska ah ee Soomaaliya ee hay'addan heerka sare ah waxay siin doontaa fursad aan horay loo arag oo saameyn ku leh siyaasadaha horumarinta magaalooyinka ee caalamiga ah iyo soo bandhigida aragtida gaarka ah iyo caqabadaha qaran ee colaadaha ka soo kabanaya safka hore ee caalamiga ah. Dhanka Soomaaliya, xubinimadu maaha kaliya guul astaan ah balse waxa ey leedahay saamayno qotodheer oo la taaban karo. Waxay siisaa madal toos ah:
U doodaha Mudnaanta Qaranka: Soomaaliya hadda waxay si hufan ugu doodi kartaa baahiyaheeda gaarka ah ee la xiriira qorsheynta magaalooyinka, dib u dhiska guryaha, horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo wax ka qabashada arrimaha barakaca gudaha.
Helitaanka Khibradda iyo Kheyraadka: Kursiga wuxuu fududeynayaa in la wanaajiyo helitaanka khibradda farsamo ee UN-Habitat, cilmi baarista, iyo suurtagalnimada, ilo dhaqaale iyo iskaashi si loo helo mashaariic horumarineed oo waara oo gudaha dalka ah.
La wadaag khibradaha: Soomaaliya waxay la wadaagi kartaa waayo-aragnimadeeda qaaliga ah ee adkeysiga, dib-u-dhiska, iyo maaraynta magaalooyinka degdegga ah ee jawiga adag, ka qayb qaadashada doodaha caalamiga ah ee horumarinta waara.
Kobcinta Joogitaanka Caalamiga ah: Xubinimadda waxay sii xoojinaysaa dib u la shaqaynta Soomaaliya ee beesha caalamka iyo sida ay uga go'an tahay dhinacyada badan leh, taasoo muujinaysa awoodda ay u leedahay inay gacan ka geysato maamulka caalamiga ah ee ka baxsan xudduudaha dhow.
Hoggaanka Wasiir Dr. Elmi Mahamoud Nuur ee xaqiijinta jagadan ayaa ka tarjumeysa dadaalka ay Soomaaliya ugu jirto sidii ay wax uga qaban lahayd caqabadaha ka jira magaalooyinka oo ay ka mid yihiin kororka degdega ah ee dadka, saameynta isbedelka cimilada, iyo baahida loo qabo dib u dejin abaabulan oo loo sameeyo dadka gudaha ku barakacay. Dalku waxa horyaala hawlo baaxad leh oo ku saabsan dib u dhiska magaalooyinkiisa iyo magaalooyinkiisa, hubinta in si siman loo helo adeegyada aasaasiga ah, iyo kobcinta fursado dhaqaale oo loo dhan yahay.
Guulahan ayaa imaanaya iyadoo Soomaaliya ay sii wadato safarkeeda dowlad dhisidda iyo soo kabashada dhaqaalaha. Taageerada beesha caalamku, sida doorashadani ku caddahay, waxay muujinaysaa aqoonsiga horumarka la taaban karo ee laga samaynayo dawladnimada, amniga, iyo sarreynta sharciga. Waxa kale oo ay iftiiminaysaa rumaynta sii kordheysa ee ah in Soomaaliya ay ka soo bixi karto waddan xasilloon oo barwaaqo ah.
Joogitaanka Soomaaliya ee Golaha Sare ee UN-Habitat ayaa la filayaa in uu keeno waa cusub oo iskaashi, hal-abuurnimo, iyo dardargelinta horumarka magaalooyinka, ma aha oo kaliya Soomaaliya, laakiin laga yaabo in ay u adeegaan tusaale dhiirigelin u ah dalalka kale ee la kulmaan caqabadaha la mid ah caalamka.
ISHA-SONNA.