QARAX XOOGAN AYAA KA DHACAY DEKED IRAAN LEEDAHAY.
(SAWIRKA)-QARAX KA DHACAY IRAAN.
(IRAN)-Qarax aad u xoogan ayaa maanta oo Sabti ah ka dhacay deked ku taalla koonfurta dalka Iran, kaasi oo lala xiriirinayo shixnad walxo kiimikaad ah oo loo adeegsaday samaynta gantaalada, waxaana ku dhintay shan qof in ka badan 700 oo kalena waa ay ku dhaawacmeen. Mehrdad Hasanzadeh, oo ah sarkaal ka tirsan Maareynta Masiibooyinka Gobolka, ayaa ku sheegay tirada khasaaraha ee la cusbooneysiiyay wareysi uu siiyay telefishinka dowladda. Khasaaraha hore ayaa ahaa afar dhimasho iyo dhaawac ka badan 500 oo kale. Qaraxa ka dhacay dekedda Shahid Rajaei ayaa dhacay iyadoo Iran iyo Mareykanka ay Sabtida ku kulmeen dalka Cumaan wareegii saddexaad ee wada xaajoodka barnaamijka Nukliyeerka ee Tehran ee sida xawliga ah u socda. Inkastoo aysan jirin qof Iran ka tirsan oo si toos ah u soo jeediyay in qaraxu uu ka yimid weerar, xitaa Wasiirka Arrimaha Dibadda ee Iran Cabaas Caraqji, oo hoggaaminayay wadahadallada, ayaa Arbacadii qiray in "Adeegyada Amnigu ay ku jiraan feejignaan sare marka loo eego dhacdooyin hore oo isku day ah oo la isku dayay iyo hawlgallo dil ah oo loogu talagalay in lagu kiciyo jawaabo sharci ah."
DEKEDDA AYAA LA SHEEGAY INEY HESHAY KIIMIKO LOOGU TALAGALAY GENTAALADDA.
Muddo saacado ah, mas’uuliyiinta Iran ma aysan bixin wax sharaxaad ah oo ku saabsan waxa sababay qaraxa ka dhacay dekedda, oo ka baxsan Bandar Cabaas, inkastoo ay beeniyeen in qaraxaas uu wax lug ah ku lahaa Warshadaha Shidaalka ee dalkaas. Si kastaba ha ahaatee, dekeddu waxay qaadatay shixnad "sodium perchlorate oil" bishii Maarso, shirkadda Amniga ee gaarka loo leeyahay ee Ambrey ayaa tiri. Shidaalkan ayaa qeyb ka ah shixnad ka timid Shiinaha oo ay labo markab u rareen Iran markii ugu horeysay bishii Janaayo sida uu qoray wargeyska Financial Times. Shidaalkan ayaa loo isticmaali doona in lagu buuxiyo kaydka Gantaallada Iran, kaas oo ay ka dhammaatay weeraradii tooska ahaa ee ay ku qaaday Israa’iil intii uu socday dagaalka ay Xamaas kula jirtay marinka Qaza. "Dabka ayaa lagu soo waramayaa inuu ka dhashay si aan habboonayn oo loo maareeyay shixnadda shidaalka adag ee loogu talagalay in loo isticmaalo Gantaallada ballistic-ga ee Iran," ayuu yiri Ambrey. Xogta la socodka Maraakiibta oo ay falanqeysay Wakaalada Wararka ee Associated Press ayaa mid ka mid ah Maraakiibta la rumeysan yahay inay siday kiimikaad ku riday agagaarka bishii March, sida uu yiri Ambrey. Iran ma aysan qiran qaadashada shixnadaha. Hawlgalka Iran ee Qaramada Midoobay si deg deg ah ugamay jawaabin codsi faallo ah Sabtidii. Ma cadda sababta Iran aysan uga rari lahayn kiimikooyinka dekedda, gaar ahaan ka dib qaraxii dekedda Beirut ee 2020 . Qaraxaas, oo uu sababay shidda boqolaal tan oo Ammonium Nitrate ah oo aad u qarxa, ayaa dilay in ka badan 200 oo qof, in ka badan 6,000 oo kalena way ku dhaawacmeen. Si kastaba ha ahaatee, Israa'iil waxay bartilmaameedsatay Goobaha Gantaallada Iran halkaas oo Tehraan ay isticmaasho isku-darka Warshadaha si ay u abuurto shidaal adag . Muuqaalada baraha bulshada ee qaraxii Sabtidii ka dhacay Shahid Rajaei ayaa arkay qaac guduudan oo ka soo baxaya dabka wax yar ka hor inta uusan qarxin. Taasi waxay soo jeedinaysaa iskudhis kiimiko oo ku lug lahaa qaraxa. "Soo noqo soo noqo! U sheeg gaaska (gaariga) inuu tago!" nin muuqaal ka soo muuqday ayaa ku qeyliyay wax yar ka hor qaraxa. "U sheeg inuu tago, way is qarxinaysaa, Ilaahow, tani waa qarxinaysaa, qof kastaa wuu qaxay, soo noqo, soo noqo!" Habeenimadii Sabtida, Wakaaladda Wararka ee dawladdu maamusho ee IRNA ayaa sheegtay in maamulka Kastamka ee Iran uu qaraxa ku eedeeyay "badeeco khatar ah iyo walxo kiimiko ah oo lagu kaydiyey aagga dekedda", iyadoo aan faahfaahin laga bixin.
DEKADDA OO AH MEESHA UGU WEYN EE SHIXNADAHA IRAAN.
Shahid Rajaei ayaa horey loo bartilmaameedsaday. Weerar dhanka internet-ka ah oo 2020-kii loo aaneeyay Israa’iil ayaa lagu bartilmaameedsaday dekedda. Arrintan ayaa timid ka dib markii Israa’iil ay sheegtay iney ka hortagtay weerar dhanka Internet-ka ah oo lagu bartilmaameedsanayay kaabayaasha biyaha, kaas oo ay ku sheegtay Iran. Muuqaallada baraha bulshada ayaa muujinayay qiiq madow oo is qabsaday qaraxa ka dib. Qaar kale waxay muujiyeen muraayado laga soo tuuray dhismayaal kiiloomitir, ama mayl, ka fog xudunta qaraxa. Muuqaalo ay baahiyeen warbaahinta dowladda ayaa muujinayay dadka dhaawaca ah oo ku sii qulqulaya ugu yaraan hal isbitaal, iyadoo baabuurta ambalaasta ay soo gaareen iyadoo dhakhaatiirtu ay hal qof ku yaaceen bareelo. Hasanzadeh, oo ah sarkaalka maamulka masiibooyinka ee gobolka, ayaa mar sii horeysay u sheegay telefishinka dowladda in qaraxa uu ka yimid konteenaro yaal dekedda Shahid Rajeei ee magaalada, isagoo aan faah faahin ka bixin. Telefeshinka dowladda ayaa sidoo kale sheegay in uu jiro dhismo dumay oo ka dhashay qaraxa, inkastoo aan faah faahin dheeri ah laga bixin. Wasaaradda arrimaha gudaha ayaa sheegtay in ay bilowday baaritaan la xiriira qaraxa. Madaxweynaha Iran Masoud Pezeshkian ayaa sidoo kale ka tacsiyeeyay dadkii ku waxyeeloobay qaraxa. Dekadda Shahid Rajaei ee gobolka Hormozgan ayaa qiyaastii 1,050 kilomitir (650 miles) koonfur-bari ka xigta caasimadda Iran ee Tehran, oo ku taal marin biyoodka Hormuz, oo ah afka ciriiriga ah ee gacanka Persian oo 20% dhammaan saliidda laga ganacsado ay maraan.
ISHA-AP.
