IRAAN OO SHEEGTAY INEY WEERARTAY SALDHIGA MARAYAKANKA EE QADAR.
(SAWIRKA)-MW-TRUMP OO KU SUGAN SALDHIGA LA DUQEYEY MAANTA.
(DOHA)-Milateriga Iran ayaa sheegay iney gantaallo ku weerareen saldhigga AL-Cudeyd ee Ciidamadda Cirka Mareykanka ee Dawladda Qatar Isniinta maanta ah ka dib markii qaraxyo laga maqlay guud ahaan caasimadda Dooxa ee dawladda Qadar, Tehran ayaa ku hanjabtay iney ka aargudan doonto duqeymaha Mareykanka ee Xarumaha Nukliyeerka. Milateriga Iran ayaa sheegtay in weerarku uu ahaa mid "Geystay khasaaro aad u xooggan" balse saraakiisha Mareykanka ayaa sheegay in eysan jirin askar Mareykan ah oo lagu dilay ama lagu dhaawacay weerarka lagu qaaday Saldhigga Ciidamada Cirka, oo ah saldhigga ugu weyn ee Ciidamada Mareykanka ee Bariga Dhexe soona jiray muddo dheer. Dalka Iran, oo ey Washington uga digtay iney ka aargoosato ama ey wajahdo tillaabo militari oo ballaaran oo Mareykanka ah, ayaa Mareykanka ku wargelisay laba khad oo dublamaasiyadeed saacado ka hor weerarka, iyo sidoo kale mas'uuliyiinta Qadar, sida uu ilo sare oo gobolka ah u sheegay Reuters. Qatar waxa ey sheegtay in difaaceeda cirka ey ka hortageen gantaalo lagu weeraray saldhiga Ciidamada Cirka Maraykanka ee AL-Cudeyd, oo ah saldhiga ugu weyn ee Ciidamada Cirka Maraykanka ee Bariga Dhexe. Iran ayaa soo saartay hanjabaado ay kaga aargoosanayso Mareykanka ka dib markii duqeymaha Mareykanka ay 30,000-pound ku daadiyeen Xarumaha Nukliyeerka dhulka hoostiisa ee Iran dhamaadkii Isbuucaan, iyagoo ku biiray dagaalka cirka ah ee Isra’iil ey kula jirto Tehran, waxaana Madaxweyne Donald Trump uu muujiyay suurtagalnimada in dowladda Iran la rido. Weerarkan ayaa yimid wax yar uun ka dib markii dublamaasi reer galbeed ah uu u sheegay Wakaalada Wararka ee Reuters iney jirto khatar la aamini karo oo soo wajahday saldhigyada milatari ee Maraykanku ku leeyahay dalalka khaliijka ka dib duqeymo aan hore loo arag oo Maraykanku ku qaaday barnaamijka kobcinta Yuraaniyaamta Iran. Ilo xog ogaal ah ayaa Wakaaladda Wararka ee Reuters u sheegay in Qadar oo ku taal gacanka Iran ey xirtay hawadeeda ka dib markii ey digniin horudhac ah ka heshay Iran. Dawladda Baxrayn, oo ah wadan kale oo Khaliijka Carabta ka tirsan oo ku yaalla Waqooyiga Qadar, ayaa sheegtay iney sidoo kale xirtay hawadeeda ka dib markii Iran ey duqaysay saldhigga AL-Cudeyd. Intaa waxaa dheer, Saldhigga Ciidamada Cirka ee Mareykanka ee Ceynan AL-Asad ee Ciraaq waxa ey hawl galiyeen nidaamkooda difaaca hawada iyaga oo ka walaacsan weerar suurtagal ah, sida ey sheegeen ilo-wareedyo militari. Saldhigga ugu weyn ee Ciidamada Maraykanku ku leeyihiin dalka Ciraaq ee dariska la ah Galbeedka Suuriya ayaa sidoo kale si buuxda uga digay weeraro kaga yimaada Iran ama kooxo maleeshiyaad ah oo taabacsan Iran, sida uu sheegay ilo ammaanka Suuriya. Dalka Qadar ayaa goor sii horeysay ku dhawaaqday iney si ku meel gaar ah u xirtay hawadeeda si loo sugo ammaanka dadka degan iyo kuwa soo booqanaya. Taasi waxay daba socotay la-talin ka timid safaaradda Mareykanka ee Qadar oo ey siisay dadka Mareykanka ah iney ku hoydaan meesha, waxa ey ku tiri "taxaddar aad u badan." Laba sarkaal oo Maraykan ah ayaa sheegay in Washington ey qiimeysay in Iran ey dhawaan fulin karto weeraro lagu bartilmaameedsanayo Ciidamada Maraykanka ee ku sugan Bariga Dhexe, in kasta oo Maraykanku uu wali raadinayo qaraar dublamaasiyadeed oo u ogolaanaya Tehran iney iska dhaafto aargoosi kasta. Horaantii Isniinta maanta ah, Israa’iil waxay duqaysay Xabsi Siyaasadeed oo ku yaal Tehraan, taas oo muujinaysay cusboonaysiinta rabitaankeeda ah iney weerarto kaliya ma ahan bartilmaameedyada militariga iyo nukliyeerka laakiin tiirarka muhiimka ah ee nidaamka xukunka Iran. In kasta oo Iran ey ku hanjabtay iney ka hortagto shixnadaha saliidda ee Khaliijka, qiimaha saliidda ayaa hoos u dhacay 4 boqolkiiba ganacsiga aan xasilloonayn, taasoo soo jeedinaysa ganacsatada iney ka shakiyeen Jamhuuriyadda Islaamiga ah iney raacdo tallaabo kasta oo carqalad ku ah saadka caalamiga ah. Wasiirka arrimaha dibadda Iran Cabbaas Caraqji ayaa kula kulmay Madaxweynaha Ruushka Vladimir Putin magaalada Moscow iyadoo Tehran ey raadineysay iney taageerto mid ka mid ah saaxiibadeedii ugu dambeeyay ee quwadda ugu weyn talaabooyinkeeda xiga. Israa'iil waxay si cad u sheegtay in weeraradeeda Xabsiga Evin iyo bartilmaameedyada kale ee Tehran looga dan leeyahay in lagu dhufto nidaamka xukunka Iran si ballaaran, iyo awoodda ey u leedahay iney sii jirto awoodda. "Viva la libertad!" Wasiirka arrimaha dibadda Gideon Saar ayaa ku qoray barta X, isagoo la socday muuqaal qarax ka dhacay dhismo wata calaamad muujinaysa albaabka xabsiga Evin. Telefishinka dowladda Iran ee IRIB ayaa sii daayay muuqaal muujinaya shaqaalaha gurmadka oo ku mashquulsan burburka dhismo ku yaalla xabsiga, oo nin dhaawac ah uu saaran yahay bareelo. Wakaaladda wararka ee Mizan ee ka soo baxda garsoorka Iran ayaa sheegtay in la qaadayo tallaabo deg deg ah oo lagu ilaalinayo caafimaadka iyo badbaadada maxaabiista halkaas ku jirta. Evin waxa uu muddo dheer ahaa xabsiga koowaad ee Iran ee lagu hayo maxaabiista siyaasadeed iyo maxaabiista ammaanka. Dhowr maxbuus oo ajnabi ah ayaa sidoo kale halkaas lagu hayaa. Milatariga Isra’iil ayaa sheegay iney sidoo kale duqeeyeen xarumaha taliska ilaalada kacaanka Islaamiga ah (IRGC) ee masuulka ka ah amniga gudaha ee aagga Tehran. Milatarigu waxa uu "hadda weerar ku ahaa, xoog aan hore loo arag, bartilmaameedyada taliska iyo hay'adaha caburinta dawladda ee ku sugan wadnaha Tehran," ayuu Wasiirka Gaashaandhigga Israa'iil Katz ku yiri hadal uu soo saaray. Inta badan dadka Tehran oo ahaa 10 milyan ayaa qaxay ka dib 10 maalmood oo duqeyn ah. Wakaalada wararka ee Tasnim ayaa ku warantay shaqo joojin lagu sameeyay xarun quudisa korontada oo ku taal xaafada Evin. Shirkadda Korontada ee Tavanir ayaa sheegtay in meelo ka mid ah caasimadda ey korontadu go’day. Tan iyo markii Trump uu ku biiray ololaha Israa'iil isagoo ku tuuray bambooyinka waa-weyn ee buster-buster-ka ah ee goobaha wax-soo-saarka Nukliyeerka Iran subaxnimadii Axadda, Iran waxay si joogto ah ugu hanjabtay iney ka aargoosan doonto. "Mr Trump, khamaarka, waxaa laga yaabaa inaad bilowdo dagaalkan, laakiin annaga ayaa ahaan doona kuwa soo afjaraya," Ebrahim Zolfaqari, oo ah afhayeenka xarunta dhexe ee militariga Iran ee Khatam AL-Anbiya, ayaa Isniinta maanta ah ku sheegay bayaan muuqaal ah oo la duubay oo Ingiriisi ah. Maamulka Trump ayaa ku adkeysanaya in ujeedadeedu ey tahay oo kaliya in la burburiyo barnaamijka Nukliyeerka ee Iran, ee ma ahan in la furo dagaal ballaaran. Laakiin qoraal uu soo dhigay baraha bulshada Axaddii, Trump wuxuu kaga hadlay in la rido hoggaamiyeyaasha wadaaddada mayalka adag ee Washington cadawga ugu weyn ka ahaa Bariga Dhexe tan iyo Kacaankii Islaamiga ahaa ee Iran 1979kii.
XIGASHO-AL-CARABIYA.