HAYADDA QM U QAABILSAN QAXOOTIGA EE UNHCR OO KA…

(SAWIRKA)-BARAKACAYAASH SUDAN.

(UN)-Tirada dadka sida qasabka ah looga barakiciyey adduunka oo dhan ayaa gaartay (122.1) Milyan dhamaadkii bishii Abriil ee sannadkan-2025, sida lagu sheegay warbixin ey soo saartay Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan Qaxootiga ee UNHCR. Hay'addu waxay khamiista maanta ah ku tilmaantay tirada "Mid aan la isku hallayn karin," gaar ahaan xilli maalgelinta gargaarka si weyn loo dhimay. Tiradani waxay ka dhigan tahay iney korortay (2.1)- Milyan ah isla wakhtigaas sannadkii hore.

DAGAALKA OO AH DARAWALKA UGU WEYN EE BARAKACA:

Marka loo eego warbixinta sannadlaha ah ee Hayadda UNHCR ee isbeddellada caalamiga ah,diwaanka galay in (123.2)- Milyan oo qof oo adduunka ah ayaa si qasab ah looga barakiciyay guryahooda dhammaadkii 2024-tii mid ka mid ah 67-qofba dadka adduunka. Si kastaba ha ahaatee, tiradaasi waxay hoos u dhacday ku dhawaad ​​hal milyan saddexdii bilood ee hore ee sanadka, sababta oo ah in badan oo Suuriyaan ah ayaa ku soo laabanayay dalkooda iyada oo ey jirto rajo mustaqbal wanaagsan oo dalkooda uu dagaalku halakeeyay ka dib markii la riday kaligii taliye Bashaar Assad bishii December. Warbixintu waxa ey sheegtay in wadayaasha ugu waa-weyn ee barokaca ey weli yihiin colaado waa-weyn sida kuwa Suudaan, Myanmar iyo Ukraine .

BARAKACAYAASHA GUDHA AYAA SARE U KACAY:

Warbixinta ayaa lagu sheegay in dalka Sudan uu noqday dalka dadka ugu badan ey ku barakacsan yihiin, iyadoo ey ku nool yihiin (14.3)- Milyan oo Qaxooti ah iyo dad laga saaray guryahoodii balse ku haray dalkaasi. Suuriya ayaa weli ku jirta (13.5)- Milyan oo si qasab ah lagu barokiciyey, waxaana ku xiga Afghanistan (10.3 milyan) iyo Ukraine (8.8 milyan). Tirada dadka gudaha ku barokacay (IDPs) ayaa aad kor ugu kacday (6.3)- Milyan waxayna gaartay (73.5)- Milyan dhamaadkii 2024, taasoo la micno ah in 60% dadka lagu qasbay iney guryahooda ka cararaan ineysan waligood ka bixin dalkooda. Warbixinta ayaa lagu sheegay in 67% Qaxootiga ey joogaan dalalka deriska ah, iyadoo afar meelood saddex meel Qaxootiga ey qaataan wadamada dhaqaalahoodu hooseeyo iyo kuwa dhexdhexaadka ah. Tani waxay ka hor imanaysaa aragtida baahsan ee waddamo badan oo hodon ah oo ah iney yihiin meelaha ugu badan ee Qaxootiga la geeyo, ayey tiri Hay'addu. Qaxootiga ugu badan ayaa hadda ku sugan Iran (3.5)-Milyan, Turkiga (2.9)-Milyan, Kolombiyaa (2.8)-Milyan, Jarmalka (2.7)-Milyan, iyo Uganda (1.8)-Milyan. Dagaalka sokeeye ee Suudaan waxa uu sababay dhibaato bini'aadantinimo oo aad u weyn.

IN BADAN OO BARAKACAY AYAA KU LAABANAYA GURYAHOODA:

"Waxaan ku jirnaa xilli uu aad u kacsan yahay xiriirka caalamiga ah, iyadoo dagaalka casriga ah uu abuurayo muuqaal jilicsan, muuqaal murugo leh oo ey ku calaamadsan yihiin dhibaatada ba'an ee bini'aadamka. Waa inaan laba jibaarno dadaallada aan ku raadineyno nabadda iyo inaan xal waara u helno Qaxootiga iyo kuwa kale ee lagu qasbay iney ka cararaan guryahooda," ayuu yiri Madaxa sare ee Qaramada Midoobay ee Qaxootiga Filippo Grandi.  Isagoo muujinaya xaqiiqda ah in dalal dhowr ah ey dhimayaan maalgelintooda Hay'adiisa, Grandi wuxuu sheegay in sidoo kale ey jireen isbeddello wanaagsan dhawaanahan. “Xitaa iyada oo ey ku jiraan dhimista burburka, waxaan aragnay xoogaa rajo ah lixdii bilood ee la soo dhaafay," Grandi ayaa ku daray. "Ku dhawaad ​​2 milyan oo Suuriyaan ah ayaa u suurtagashay iney dib ugu laabtaan dalkooda ka dib markii in ka badan 10 sano ey xididada ka siibeen taliskii Bashaar AL-asad. Wadar ahaan, (9.8)-Milyan oo qof oo si qasab ah ku barakacay ayaa guryahooda ku laabtay 2024, oo ey ku jiraan (1.6)-Milyan oo qaxooti ah oo ah kuwii ugu badnaa muddo ka badan 20 sano iyo (8.2)-Milyan barakacayaal ah tiradii labaad ee ugu sareysay abid. Qaar badan oo ka mid ah kuwa soo laabanaya, si kastaba ha ahaatee, waxay ku noqdeen waddamo aan weli xasilloonayn siyaasad ahaan ama ammaankoodu aad u liito, sida Afgaanistaan ​​oo lagu qasbay iney dalkooda ku noqdaan 2024-kii. Waddamada ey ka mid yihiin Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Congo, Myanmar iyo Koonfurta Suudaan waxaa ka dhacay barakicin xoog leh oo cusub xitaa iyadoo qaar ka mid ah qaxootiga iyo barokacayaasha ey ku noqdeen dalkooda.

HOOS U DHACDYADDA MAALGELINTA:

Inkastoo Ey kor u kacday tirada Qaxootiga Adduunka oo dhan, Hayadda UNHCR waxay la halgamaysaa sidii ey u ururin lahayd dhaqaalaha loo baahan yahay si loola tacaalo dhibaatooyinka socda. In kasta oo wakaaladu eysan aqoonsan deeq-bixiyeyaasha dhimay maalgelinta, dhimista ba'an ee gargaarka bini'aadantinimo ee ajnabiga ah ee uu sameeyo Mareykanka taariikh ahaan bixiyaha ugu weyn ee dhaqaalaha UNHCR ee hoos yimaada Madaxweyne Donald Trump ayaa si adag u saameyn doonta. UK iyo wadamada kale oo Yurub ah ayaa sidoo kale kharash yar ku bixiya gargaarka si loo kordhiyo kharashaadka ciidamada . Warbixintu waxay ugu baaqaysaa beesha caalamka iney sii wadaan maalgelinta barnaamijyada UNHCR, iyadoo sheegtay in kaalmadan oo kale ey tahay maalgashi lagama maarmaan u ah ammaanka gobolka iyo kan caalamka.

ISHA-DW NEWS.