DAGAALKA EL-FASHER OO YEESHAY WEJI KALE OO AAD U XUN.
(SAWIRKA)-TAANGI LAGU GUBAY EL-FASHER.
(EL-FASHER/SUDAN)-Qalalaasaha ka taagan magaalada EL-Fasher ee dalka Suudaan ayaa sii xoogeysanaya, taasoo muujineysa cabsi badan oo ka jirta. Tv-ga Caalamiga ah ee AL-Carbiya ayaa markhaati gaar ah ka helay dad ka soo barakacay EL-Fasher oo soo gaaray magaalada AL-Dabah ee Waqooyiga dalka. Waxa ay sheegeen in Ciidamada RSF ay Isbaarooyin ka sameysteen Wadooyinka soo gala Waqooyiga Kordofan iyo Gobolka Waqooyi ee Dalkaasi,kuwaasi oo ay ku bar tilmaameedsanayaan Wadooyinka ay maraan dadka baxsadka ah. Waxa ay intaa ku dareen in lacago baad ah looga qaadan jiray in loo ogolaado in ay baxsadaan, waxaana ay ka sheekeeyeen falal afduub iyo dil isugu jira. Magaalada EL-Fasher, oo ah magaaladii ugu dambeysay ee ugu weyn ee Darfur in ka badan hal sano iyo bar, ayaa waxaa soo baxayay warbixino ku saabsan xadgudubyada baahsan ee ka jira magaalada, halkaas oo aan la ogeyn halka ay ku danbeyn doonaan laba boqol oo kun oo qof. Sidan oo kale, Shabakadda Dhakhaatiirta Suudaan ayaa Axadda maanta ah ku dhawaaqday in Ciidamada Gargaarka Deg degga ah ay Boqolaal Meydadka ah ka soo uruuriyeen Waddooyinka iyo Xaafadaha EL-fasher, waxayna qaarkood ku aaseen Xabaal wadareedyo, kuwa kalena ay gebi ahaanba gubeen. Shabakadda Dhakhaatiirta Suudaan ayaa war-saxaafadeed ay maanta soo saartay ku sheegtay: “Danbi cusub oo lagu daray diiwaanka Ciidamada Taageerada Deg degga ah, magaalada EL-Fasher waxaa ka dhacay mid ka mid ah dhaqamada bini’aadminimada ka baxsan, iyadoo Ciidamada Taageerada Deg degga ah, maalmihii la soo dhaafay, ay boqolaal meydad ah ka soo ururiyeen waddooyinka iyo xaafadaha magaalada, ka dibna qaar ka mid ah ay ku duugeen xabaal wadareedyo, qaar kalena ay si buuxda ugu gubeen fal-dembiyeedyo ka dhan ah dadka rayidka ah.”Waxay intaas ku dartay, "Wixii ka dhacay EL-Fasher ma aha dhacdo gooni-gooni ah, balse waa bog cusub oo ku saabsan Xasuuqa ay si buuxda u wadaan Ciidamada Taageerada Deg degga ah, iyadoo la iska indho-tiray dhammaan xeerarka caalamiga ah iyo kuwa diineed ee mamnuucaya in meydka la gooyo, lana siiyo dadka dhintay xaqa aas sharafta leh." Shabakadda Dhakhaatiirta Suudaan ayaa si adag u cambaareysay dambiyadan naxdinta leh, iyagoo si buuxda mas’uul uga ah xasuuqyadaas Hoggaanka Taageerada degdegga ah. Waxay ku nuuxnuuxsatay in "dambiyadan aan lagu tirtiri doonin qarsoodi ama gubasho," iyada oo ugu baaqday beesha caalamka "inay qaadaan tallaabo deg deg ah oo deg deg ah si ay u bilaabaan baaritaan caalami ah oo madax-bannaan oo ku saabsan waxa ka socda EL-Fasher. " Shabakadu waxay tiri, "Xaaladda EL-Fasher waxay ka gudubtay masiibo bini'aadannimo oo ay u gudubtay xasuuq joogto ah, oo lagu beegsanayo nolosha aadanaha iyo sharafta, iyada oo ay jirto aamusnaan xad dhaaf ah oo caalami ah." Guddoomiyaha gobolka Darfur, Minni Arko Minawi, ayaa ka digay in xabbad joojin kasta oo aan ku jirin ilaalinta rayidka iyo la xisaabtanka kuwa mas'uulka ka ah dembiyada ay horseedi doonto kala qaybsanaanta Suudaan. Waxa uu sheegay in xabbad joojin kasta ay tahay in laga hor mariyo tallaabooyin gaar ah, oo ay ka mid yihiin in Ciidamada Taageerada deg dega ah laga saaro goobaha ay dadku ku badan yihiin, in la sii daayo dadka la afduubtay, iyo in la hubiyo in barakacayaasha ay si nabad ah ku soo laabtaan. Dhanka kale, Wasiirka Kheyraadka dalka Suudaan, Muctasim Saalax, ayaa meesha ka saaray wax door ah oo mustaqbalka ay ku yeelan karaan Ciiddanka Taageerada Deg degga ah ee Siyaasadda iyo Millateriga, wuxuuna carabka ku dhuftay inaysan u qalmin inay wax xil ah ka qabtaan Mustaqbalka dalka ka dib dembiyada iyo xad-gudubyada ay ku hayaan shacabka Suudaan, waa sida uu hadalka u dhigaye. Wasiirka Suudaan ayaa intaa ku daray in wixii ka dhacay EL-Fasher ay ka dhigan tahay masiibo bini’aadantinimo, wuxuuna sheegay in tirada dhibanayaasha ka dib markii ciidamada Taageerada deg dega ah ay gudaha u galeen magaalada ay gaareyso tobanaan kun. Ciidamada Taageerada deg dega ah oo tan iyo bishii April ee sanadkii 2023 dagaal dhiig badan ku daatay kula jiray ciidamada Suudaan ayaa u suurtagashay in ay la wareegaan gacan ku haynta magaalada EL-Fasher ee xarunta gobolka Waqooyiga Darfur dhamaadkii bishii hore. Tobanaan kun oo ka mid ah dadka deegaanka ayaa isaga qaxay kadib markii magaalada ay duntay, waxaana la soo sheegayaa in rabshado baahsan ay geysteen Ciidamada Gargaarka Degdegga ah. Wakaalladda Wararka Faransiiska ee AFP ayaa soo xigatay marqaatiyo tiro ka mid ah dadka deggan AL-Abyad, oo ah caasimadda gobolka Waqooyiga Kordofan, oo muujinaya cabsida ay ka qabaan weerar ay suurtagal tahay inay geystaan Ciiddanka Taageerada Degdegga ah. Dhinaca kale, Ciiddanka Sudan ayaa shaaca ka qaaday inay ka hortageen Diyaarad Drone ah oo Ciiddanka Rapid Support Forces ku soo rideen magaalladda AL-Abyad, taasi oo ku taalla Jidka saadka ee isku xira Darfur iyo Khartoum. Intaa waxaa dheer, Guddiga Amniga ee Gobolka Khartuum waxay xoojiyeen hawlgalladooda gudaha iyagoo ku maraya booqashooyin kormeer ah oo habeenkii ah oo ujeedadoodu tahay in lagu qiimeeyo waxqabadka amniga iyo hirgelinta sharciga deg degga ah si loo xakameeyo xaaladda loona kordhiyo xakamaynta isgoysyada muhiimka ah iyo meelaha laga soo galo. Guddigu waxa ay soo mareen socdaal shaqo oo isugu jiray jidgooyo iyo jidgooyo ay ka mid yihiin jidgooyooyinka wabiga Niilka Bari iyo Baxri. Guddiga ayaa sidoo kale xoojiyay xakameynta dhaqdhaqaaqa habeenkii, marka laga reebo xaaladaha degdegga ah, si loo xaddido dhaqdhaqaaq kasta oo aan la ogolayn loona yareeyo khatarta ka iman karta. Dhankiisa, Guddoomiyaha Gobolka Khartuum, Axmed Cusmaan Xamza, ayaa xaqiijiyay in go'aanka bandowga habeenkii uu weli soconayo laga bilaabo kow iyo tobanka habeenimo illaa lixda subaxnimo, isagoo xusay in talaabadaan ey jiri doonto ilaa amar dambe.
XIGASHO-AL-CARABIYA.
