MW-DONAL TRUMP OO MARTIQAADAY SHAN HOGAAMIYE OO AFRIKAAN AH.
(SAWIRKA)-AFRICA IYO MARAYKANKA.
(WASHINGTON)-Madaxweyne Joseph Nyuma Boakai ayaa ka mid ah shanta Hoggaamiye ee Afrikaan ah oo lagu casuumay shir heerkiisu sareeyo oo ka dhacaya magaalada Washington, DC, kaasoo uu martigelinayo Madaxweynaha Mareykanka Donald J. Trump, kaasoo looga gol leeyahay in lagu xoojiyo xiriirka Mareykanka iyo Afrika iyadoo loo marayo iskaashi dhaqaale iyo mid amni oo bartilmaameedsan. Shir-madaxeedka oo la qorsheeyay July 9-11, 2025, ayaa lagu tilmaamay inuu yahay kii ugu horeeyay ee Trump uu Afrika ku sameeyo xiriir diblomaasiyadeed, tan iyo markii uu ku soo laabtay saaxada siyaasadda. Sida lagu sheegay warbixin ay soo saartay Africa Intelligence, xafladan gaarka ah ayaa diiradda lagu saari doonaa Diblomaasiyadda Ganacsiga, Iskaashiga Macdanta muhiimka ah, iyo Amniga Gobolka, iyadoo isha lagu hayo dib-u-qaabaynta hawlgallada Maraykanka ee Qaaradda. Kulanka ayaa la filayaa iney isugu yimaadaan shan Madaxweyne oo Afrikaan ah oo kala ah Madaxweynaha Layberiya Joseph Nyuma Boakai, Madaxweynaha Senegal Bassirou Diomaye Faye, Madaxweynaha Gabon Brice Clotaire Oligui Nguema, Madaxweynaha Muritaaniya Maxamed Walad AL-gazwaani, iyo Madaxweynaha Guinea-Bissau Umaro Sissoco Embaló. Shirkan oo ah mid albaabadu u xiran yihiin ayaa noqon doona kii ugu horeeyay ee maamulka Trump uu la sameeyo Afrika tan iyo markii uu Trump ku soo laabtay saaxadda siyaasadda caalamka. Diyaargarow ayaa durbaba ka socday Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka, iyadoo la kaashaneysa safaaradaha dalalka ka qeyb galaya shirka. "Shirkani waxa uu u taagan yahay fursad gaar ah oo Layberiya si ay sare ugu qaaddo wadahadalkeeda istaraatiijiga ah ee Mareykanka, gaar ahaan Maalgashiga, Kheyraadka Dabiiciga ah, iyo Amniga gobolka," ayuu yiri sarkaal ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Dibadda ee Layberiya, isagoo si qarsoodi ah u hadlayay hab-maamuuska awgeed. Ku darida Laybeeriya ee liiska gaaban ee marti-qaadyada waxay hoosta ka xariiqaysaa muhiimada ay leedahay Juquraafiga Siyaasadeed ee sii kordhaya. Iyada oo leh kayd qani ah oo Macdanta Birta ah, Dahabka, Lithium-ka iyo macdanaha kale ee muhiimka ah, Laybeeriya waxa si isa soo taraysa loogu arkaa ciyaartoy muhiim u ah silsiladaha sahayda caalamiga ah ee tignoolajiyada tamarta nadiifka ah iyo kaabayaasha dhijitaalka ah meelaha xiisaha istiraatijiyadeed u sarreeya ee Maraykanka. Sida laga soo xigtay ilo dublamaasiyadeed, Shir-Madaxeedkan ayaa hor iyo xudun u noqon doona dibloomaasiyadda ganacsiga, iyada oo xoogga la saarayo sidii Maraykanku u heli lahaa kaydka macdanta muhiimka ah ee Afrika, kuwaasoo intooda badan ay ku badan yihiin dalal ay ka mid yihiin Gabon iyo Layberiya. "Washington waxa ay si cad u dib u hagaajinaysaa qaabkii ay u wajahday Afrika, iyada oo ka gudubta gargaarka oo ay u gudubto iskaashi istiraatijiyadeed oo diiradda lagu saaro ganacsiga, macdanta, iyo ammaanka," ayuu yiri dublamaasi sare oo Afrikaan ah oo aqoon u leh qorshaha shirka. Intaa waxaa dheer, doorka sii kordhaya ee Liberia ee nabadda iyo amniga gobolka, gaar ahaan Galbeedka Afrika iyo Gacanka Guinea, ayaa qayb ka noqon doona ajandaha. Maraykanku wuxuu ka walaacsan yahay fiditaanka kacdoonnada Jihaad doonka ah ee Sahel iyo shabakadaha ka Ganacsiga Daroogada ee caalamiga ah, gaar ahaan dawladaha jilicsan sida Guinea-Bissau. Marka laga soo tago shirkii July, maamulka Trump wuxuu dardar gelinayaa dadaallada diblomaasiyadeed ee Qaaradda. Bishii Juun 27, saraakiisha Maraykanku waxay fududeeyeen saxiixa heshiis nabadeed oo u dhexeeya Rwanda iyo Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Kongo oo ay dhexdhexaadinayaan Wasiiradooda Arrimaha Dibadda ee Maraykanku kormeerayo. Madaxweynayaasha Rwanda Paul Kagame iyo Félix Tshisekedi ee DRC ayaa sidoo kale la filayaa in bartamaha bisha July ay gaaraan Washington si ay si rasmi ah u saxiixaan heshiiska, iyadoo Trump la filayo inuu kormeero xafladda. Intaa waxaa dheer, Maraykanku wuxuu rajeynayaa inuu kordhiyo ku lug lahaanshiyaha geeddi-socodka nabadda ee Suudaan, iyadoo waddanku uu weli ku jiro colaad dabadheeraatay oo dhimasho badan leh oo hadda galaysa sannadkii saddexaad. Mid ka mid ah maqnaanshiyaha caanka ah ee liiska martida waa Ivory Coast, oo ah awoodda gobolka ee muhiimka ah. Sida laga soo xigtay ilo-wareedyada, go'aanka ah in aan lagu martiqaadin Madaxweyne Alassane Ouattara ayaa ka dhalatay walaaca Washington ee ku aaddan doorashada Madaxtinimo ee soo socota ee dalka ee Oktoobar 2025. Ouattara ayaan wali xaqiijin inuu isu soo sharaxi doono mar 4-aad iyo in kale, waxaana tartanka laga reebay dhowr musharax oo mucaarad ah oo dhalisay digniino ku saabsan in doorashada lagu kalsoonaan karo. "Maraykanku si taxadar leh ayuu u eegayaa horumarka ka socda Ivory Coast," ayuu yiri sarkaal ka tirsan Wasaaradda Arrimaha Dibadda Mareykanka. "Mabaadi'da dimuqraadiga ah iyo doorashooyinka loo wada dhan yahay ayaa ah udub dhexaadka ka qaybgalka diblomaasiyadeed." Wafdi heer wasiir ah oo ka socda Abidjan ayaa lagu soo waramayaa inay ku wajahan yihiin Washington maalmaha soo socda si ay u caddeeyaan xaaladda iyo hagaajinta suurtagalka ah ee xiriirka xumaaday ka hor shirka Golaha Guud ee Qaramada Midoobay ee Sebtembar. Ka qayb galka Madaxweyne Boakai ee shir Madaxeedka bisha Luulyo waxa ay siinaysaa Layberiya fursad gaar ah oo ay ku sii xoojin karto xiriirka Maraykanka, xilli saamaynta istiraatijiyadeed ee Afrika ay aad ugu loolamayaan quwadaha caalamka. Laybeeriya ayaa la filayaa in ay u isticmaasho Shir-Madaxeedka si ay ugu ololayso kordhinta maalgashiga Maraykanka ee kaabayaasha, Macdanta, Tamarta, iyo Kalluumaysiga, iyo sidoo kale in la sahamiyo iskaashiga ku saabsan dib-u-habaynta Amniga, Xakamaynta Xuduudaha, iyo tallaabooyinka ka hortagga Musuqmaasuqa. Shir-Madaxeedkan ayaa la qaban doonaa toddobaadyo uun ka hor wada-hadallada ballaaran ee Hoggaamiyeyaasha Maraykanka iyo Afrika, kaasoo la filayo inuu ka dhaco New York bisha Sebtembar oo ku beegan fadhiga Golaha loo dhan yahay ee Qaramada Midoobay. Si kastaba ha ahaatee, Shir-Madaxeedkan horaantii Luulyo, oo diiradda lagu saaray shan waddan oo keliya, ayaa hoosta ka xarriiqay isbeddel muuqda oo lagu beegsanayo, dublamaasiyadda istaraatiijiga ah iyo in Laybeeriya ay gasho boos mudnaan leh. "Laybeeriya, tani waa waqti qeexan si ay u xoojiso iskaashigeeda caalamiga ah oo ay u soo jiidato maalgashi wax ku ool ah," ayuu yiri qof u dhuun daloola dowladda. "Waxay sidoo kale xaqiijinaysaa aqoonsiga sii kordhaya ee Madaxweyne Boakai ee ah Hoggaamiye dimoqraadi ah oo lagu kalsoon yahay gobolka.
ISHA-ALLAFRIC.