JARMALKA IYO MIDAWGA YURUB OO ISKU MARI LA’A DADKA SOO GALOOTIGA AH.

(SAWIRKA)-GERMANY.

(GERMANY)-Xukun ey soo saartay Maxkamada cadaalada ee Yurub ayaa lagu wadaa inuu saameyn ku yeesho Siyaasadaha dalka Jarmalka oo doonayo in lagu xakameeyo soo galootiga aan caadiga ahayn. Waxay caqabad ku noqon doontaa qorshayaasha lagu go'aaminayo 'Wadamada Nabdoon ee Asalka ah' ee suurtogalka ah masaafurin. Waddamada nabdoon oo ey asal ahaan ka soo jeedaan waa kuwa aan muwaadiniintoodu ka baqin cadaadis dawladeed, marka loo eego qiimaynta dawladda Jarmalka ama Midowga Yurub. Haddii qiimaynaha noocaas ahi ey sax yihiin iyo in kale waa arrin laga doodi karo oo inta badan ku dhammaata Maxkamadda. Toddobaadkii hore,Maxkamadda Yurub ee Caddaaladda (ECJ)  waxay xukuntay in waddamada Midowga Yurub loo oggolaado iney u magacaabaan dalal ammaan ah oo asal ahaan ka soo jeeda si ey si deg deg ah ula socdaan hababka magangalyada haddii mas'uuliyiinta ey shaaciyaan ilaha qiimeyntooda. Maxkamaddu waxa kale oo ey ogaatay in dalka loo aqoonsanayo nabad, ey tahay inuu bixiyo ilaalin ku filan dhammaan dadka, oo ey ku jiraan dadka laga tirada badan yahay. Maxkamadda fadhigeedu yahay Luxembourg ayaa sidoo kale sheegtay  in iyada oo la raacayo nidaamka deg degga ah uusan ku xad-gudbin sharciga Midowga Yurub, magacaabista dalalka nabdoonaanta waa iney hoos yimaadaan baaritaan Maxkamadeed si muhaajiriintu ey uga doodaan go'aannada laga gaarayo magangalyo-doonkooda. Jarmalku waxa uu leeyahay liis u gaar ah oo dalal ammaan ah oo uu asal ahaan ka soo jeedo. Magangelyo-doonka ka yimid dalalkan aad ayey ugu adag tahay in fursad laga siiyo magangelyo gudaha Jarmalka. Hadda, siddeed Yurub ah oo aan EU ahayn iyo laba waddan oo Afrikaan ah ayaa liiskan ku jira.

MUSHARIXIINTA WADAMADA AMAANKA AH: ALJEERIYA, HINDIYA, MAROOKO, TUNIISIYA:

Isbaheysiga cusub ee Jarmalka oo ey ku mideysan yihiin Xisbiyada Midigta dhexe ee  Christian Democrats  iyo  Christian Social Union  (CDU/CSU) iyo Xisbiga Bidix ee  Socialdemokraterna  (SPD) ayaa isku raacay in dalal badan lagu daro liiska. "Waxaan si joogto ah u qiimeyneynaa in dalal badan ey buuxiyeen shuruudaha. Gaar ahaan, waddan waxaa loo kala saari doonaa ammaan haddii wax ka yar 5 boqolkiiba  magangelyo-doonka  dalkaas la aqbalo ugu yaraan muddo shan sano ah." Waa la arki doonaa in qorshayaashani ey noqon doonaan kuwo fudud in la fuliyo sida uu sheegayo heshiiskii isbahaysiga ka dib go’aankii ECJ. Afhayeen u hadlay Wasaaradda Arrimaha gudaha oo mas’uul ka ah Siyaasadda Magangalyada ayaa sheegtay in dib loo eegi doono xukunka. Haddana dawladda Jarmalku waxay wali ku talo jirtaa iney dib u habayn ku samayso habka lagu go'aaminayo in waddanka asalkiisu yahay ammaan iyo in kale. Mustaqbalka, dalalka nabdoon ee asal ahaan ka soo jeedaan waa in lagu go'aamiyaa wareegto. Tani waxay ka dhigan tahay in  Bundestag  iyo  Bundesrat  (Aqalka sare ee baarlamaanka oo matalaya 16-ka dawlad-goboleed ee federaalka) midkoodna uusan wax fikrad ah ka yeelan arrintan.

WASIIRKA ARRIMAHA GUDAHA OO KU BAAQAY IN DIB U HABAYN LAGU SAMEEYO SHARCIGA MEGENGALYADDA:

Isbaheysiga ayaa horey u soo gudbiyay Hindise Sharciyeedka qabyada ah ee arrintan ku saabsan, kaasoo la doonayo in cod loo qaado marka uu fasaxa xagaaga ee baarlamaanka soo idlaado. Dooddii ugu horeysay waxay dhacday bishii Luulyo ee la soo dhaafay. Wasiirka Arrimaha Gudaha  Alexander Dobrindt  ayaa fursadaas uga faa'idaystay inuu dhaleeceeyo waxa uu u arko tiro aan ku filnayn oo ah masaafurinta magangalyo-doonka la diiday: "Hadafkeena hadda waa in aan meesha ka saarno caqabadaha si wax ku ool ah u xaddidaya socdaalka sharci darrada ah," ayuu yiri. Caqabadda noocaas ah ee uu siyaasiga CSU ka hadlay waxaa ka mid ah in sharciga hadda jira, dadka lagu amray iney dalka ka baxaan waxa ey xaq u leeyihiin iney helaan wakiilo sharci ka hor inta aan la dhaqan gelin musaafurinta ey qorsheynayaan. Tani waa mid ka mid ah xeerarka la rabo in la baabi'iyo. Dobrindt ayaa rajaynaya in tani ey sidoo kale soo dadajin doonto masaafurinta wadamada horay loogu sheegay iney nabdoon yihiin. Gudaha Midowga Yurub, waxaa jira doodo ku saabsan samaynta xarumo wadajir ah oo dib u celinta magangalyo-doonka la diiday. Wasiirada Arrimaha Gudaha ee dalalka xubnaha ka ah Midowga Yurub ayaa arrintan kaga hadlay shir ey ku yeesheen Copenhagen dalka Denmark bishii July ee ina dhaaftay. Tani waa fikrad uu Dobrindt taageersan yahay. Waxa uu tilmaamay iney adkaan karto in dowladaha xubnaha ka ah Midawga Yurub iney si gaar ah ula heshiiyaan dalalka aan Midowga Yurub ka tirsaneyn, halka ey ka faa’ideysan karaan marka ey wada shaqeeyaan dhowr dal oo Midowga Yurub ah. Dhowr wadan ayaa horey u lahaa qorshayaal la taaban karo. "Anigu middaan kama xukumi doono Jarmalka," ayuu yiri Wasiirka Arrimaha Gudaha Jarmalka.

“KUWA AAN JOOGI KARIN WAA INEYSAN MARKA HORE IMAAN”.

Aragtida Dobrindt, qaar badan oo ka mid ah dadka Jarmalka yimid waagii hore ma eysan u qalmin magangelyo. Waxa uu rajeynayaa in dib u habeynta la qorsheeyay ey soo diri doonto farriin cad: "Dadka ka yimid waddan ammaan ah oo asal ahaan ah waa in aysan safrin, kuwa aan joogi karin waa inaysan marka hore iman."Qaar ka mid ah xubnaha mucaaradka siyaasadeed ee Jarmalka ayaa rajeynaya in go'aanka Maxkamadda Cadaaladda Yurub ey ku qasbi doonto Dowladda Federaalka iney wax ka beddesho Siyaasadda Magangalyada. "Xukunka ECJ ee wadamada nabdoon ee asal ahaan ka soo jeedaan waa guul weyn oo u soo hoyatay xuquuqul insaanka iyo xuquuqda shakhsi ahaaneed ee magangalyada Yurub," ayuu yiri  Xildhibaan Filiz Polat oo ka tirsan Xisbiga Miljöpartiet. Waxay intaas ku dartay in qorshaha lagu kala saarayo dalalka nabdoon ee asal ahaan ka soo jeedaan iyadoo loo marayo awaamiir sharci ah iyada oo aan la kormeerin Bundestag iyo Bundesrat eysan suurtagal ahayn.

XISBIIGA BIDIXDA: GEORGIA IYO MOLDOVA MA AHAN DALAL SEDDEXAAD OO AMMAAN AH:

Clara Bünger oo ka tirsan  Xisbiga Vänsterpartiet  ayaa sidoo kale ugu baaqday isbaheysiga talada haya iney dib u eegis dhamaystiran ku sameeyaan liiska wadamada nabdoon oo ey asal ahaan ka soo jeedaan.” Georgia  iyo  Moldova  waa in si deg deg ah liiskan looga saaro. Sababta ayaa lagu sheegay xaaladda xuquuqda aadanaha ee aan sugneyn ee gobollada ka go'ay ee Abkhazia iyo South Ossetia. Sidoo kale, Czechia oo xubin ka ah Midowga Yurub waxay u aragtaa qaybo ka mid ah Moldova iney badbaado yihiin, halka gobolka Transnistria ey gacanta ku hayaan gooni-u-goosadka Ruushka taageersan, sidaas darteedna loo arko mid aan ammaan ahayn. Xukunka ECJ, sida laga soo xigtay Bünger, "sidoo kale wuxuu u taagan yahay diidmada cad ee Qorshayaasha Dawladda Federaalka ee ah in loo kala saaro wadamada kale, sida Tunisia iyo Algeria, iney yihiin ammaan." Dadka isku jinsiga ah ayaa lagu ciqaabayaa sharciga labada  dal ee Tunisiya  iyo  Aljeeriya. In dalalkan loo kala saaro iney yihiin kuwo badbaado leh waxay ka hor imanaysaa shuruudo muhiim ah oo ey dejisay go'aanka Maxkamadda Cadaaladda Yurub: waddamada loo arko iney ammaan yihiin dalal saddexaad waa iney xaqiijiyaan badbaadada dadkooda oo dhan.

ISHA-IM.