MUQDISHO EY DHACDAY DOORASHO.
(SAWIRKA)-DOORASHADA MUQDISHO.
(MUQDISHO)-In ka badan 10,000 oo shaqaale amni ah ayaa la geeyay guud ahaan caasimadda Soomaaliya ee Muqdisho, iyadoo boqolaal kun oo codbixiyeyaal ah la filayo inay ka soo qayb galaan doorashooyinka tooska ah markii ugu horreeya ee dalka ka dhaca muddo tobanaan sano ah. Codbixinta maxalliga ah ee ka dhacda caasimadda waxay calaamad u tahay dib u soo noolaynta mabda'a "hal qof iyo hal cod" ee dalka Afrika oo dhan. "Kani waa markii ugu horreysay ee aan codeeyo," ayay raacisay Caddeey Isaaq Cbdi oo 65 jir ah. "Aad ayaan u faraxsanahay waxaana halkan imid subaxdii hore, anigoo la socda hooyooyin kale," ayay raacisay. Codbixinta "waxay muujinaysaa in Soomaaliya ay cagaheeda ku taagan tahay oo ay hore u socoto," ayuu xubin ka tirsan Guddiga Doorashooyinka Qaranka Abiib Xayir u sheegay Reuters. "Ka dib doorashada maxalliga ah, doorashooyinku way dhici karaan oo way ka dhici doonaan dalka oo dhan."
AL-SHABAAB OO LOO ARKAY INEY HALIS KU TAHAY DOORASHOOYNKA GUUD EE DALKA:
Iyadoo ay jiraan sheegashooyinkan, dad badan ayaa su'aal ka keenaya suurtagalnimada doorasho guud oo ka dhacda gobolka oo wali la halgamaya Kacdoonka Islaamiga ah . Maleeshiyada awoodda badan ee AL-Shabaab ayaa maamusha qaybo badan oo ka mid ah dhulka Soomaaliya waxayna sidoo kale weerarro dhimasho leh ka geysteen caasimadda. Sababo la xiriira amniga awgeed, mas'uuliyiinta Soomaaliya waxay xireen garoonka diyaaradaha ee Muqdisho waxayna xireen waddooyinka si ay u maraan gaadiidka maalintii doorashada. Codbixintii ugu dambeysay ee tooska ahayd waxaa la qabtay 1969, ka hor inta uusan kaligii taliyihii Siyaad Barre xukunka la wareegin. Markii Barre uu dhacay 1991-kii, dalka wuxuu u wareegay nidaam awood-qaybsi oo ku salaysan qabiil, halkaas oo wakiillada qabiilku ay doortaan sharci-dejiyeyaasha kuwaas oo iyaguna dooranaya madaxweynaha dalka . Codbixinta guud ee dadweynaha waxaa si sharci ah loo soo celiyay sannadkii hore oo keliya, codbixinta Muqdisho-na saddex jeer ayaa dib loo dhigay 2025-kii. Hadda, magaalada oo ay ku nool yihiin ilaa 3 milyan oo qof ayaa lagu wadaa inay si toos ah u doorato wakiilladeeda maxalliga ah in ka badan 1,600 oo musharrax oo ay soo xusheen ilaa 20 xisbi siyaasadeed.
DOORASHO KA DHACDAY MUQDISHO OO “MARXALAD LAGU MAAMULAY”.
Si kastaba ha ahaatee, qaar ka mid ah xisbiyada mucaaradka ayaa ku dhaliilay codbixinta Muqdisho inay tahay xeelad lagu doonayo in Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud uu xukunka ku sii hayo, iyagoo ku tilmaamay habka loo marayo mid cilladaysan oo dhinac keliya ah. "Ka qaybgalka rayidka ah kuma dhowa. Inta badan waa hawlgal dowladeed iyo ciidamada amniga," ayay tiri Samira Gaid oo ah falanqeeye dhanka amniga ah oo ay soo xigatay wakaaladda wararka ee AFP.
SOOMAALIYA IYO SOMALILAND: WAA KUWAN KALA DUWANAANSHAHA IYO ARRIMAHA:
Waxay ku tilmaantay habka "mid masrax lagu maamulo" si qaranka saboolka ah ee dagaalladu halakeeyeen looga dhigo "mid u muuqda dimuqraadiyad." Iyadoo waqtiga baarlamaanka uu ku egyahay bisha Maajo 2026, muddada ugu horreysa ee madaxweyne Maxamuudna ay dhacayso bisha Abriil, siyaasiyiinta dalka ayaa weli ku kala qaybsan doorashooyinka tooska ah. Xagaagan, Maxamuud wuxuu heshiis la galay qaar ka mid ah hoggaamiyeyaasha mucaaradka in ku xigeennada baarlamaanka si toos ah loo dooran doono, laakiin madaxweynaha wali waxaa lagu go'aamin doonaa baarlamaanka, taas oo ay dadka la tartamaya u arkaan in madaxweynuhu uu isku dayayo inuu xoojiyo rajadiisa dib-u-doorashada. Qaar ka mid ah dowladaha Soomaaliya ayaa ku hanjabay inay maamuli doonaan geeddi-socodkooda doorashada haddii aan la gaarin heshiis.
XIGASHO-DW.