(DOOXA)-DRC IYO KOOXDA M23 OO HESHIIS KALA SAXIIXDAY.

(SAWIRKA)-KOOXDA M23 IYO DRC OO HESHIIS KALA SAXIIXDAY.

(DOHA)-Jamhuuriyadda Dimuqraadiga ah ee Kongo iyo kooxda hubaysan ee M23 oo ay Rwanda taageerto ayaa kala saxiixday Sabtida maanta ah heshiis xabbad joojin ah si loo soo afjaro dagaalka baabi’iyay macdanta dalkaas ee qaniga ku ah balse ay colaaduhu ka jiraan bariga. Labada dhinac ayaa kala saxiixday kuna dhawaaqay mabaadi'da qodobbada ay ka mid yihiin "Xabad joojin joogto ah", ka dib saddex bilood oo wadahadal ah oo ay dawaladda Qatar martigelisay. Waxay daba socotaa heshiis nabadeed oo gaar ah oo ay dawladaha Kongo iyo Rwanda ku kala saxeexdeen Washington bishii hore . Dalka Koongo ayaa dal Qani ku ah kheyraadka dabiiciga ah, gaar ahaan macdan faa'iido badan leh,bariga Jamhuuriyadda Dimuqaraadiga ah ee Koongo ayaa waxaa hareeyay colaado in ka badan sodon sano, taasoo abuurtay masiibo bini'aadantinimo oo ku qasabtay boqolaal kun oo qof iney isaga cararaan guryahooda. Kumanaan kun ayaa lagu dilay weerar biriqda ah oo ay qaadeen kooxda M23 bilihii Jannaayo iyo Febaraayo, halkaas oo ay kooxdu kula wareegtay dhul aad u ballaaran oo ay ku jiraan magaalooyinka muhiimka ah ee Goma iyo Bukavu. Heshiiskii lagu saxiixay Doha, dhinacyada dagaallamaya waxay isku raaceen "inay xoojiyaan ballanqaadkooda xabbad-joojin joogto ah", oo ay ku jiraan inay ka fogaadaan "dacaayadda nacaybka" iyo "isku day kasta oo lagu doonayo in lagu qabsado jagooyin cusub". Heshiiska waxaa ka mid ah khariidad dib loogu soo celinayo maamulka gobolka ee bariga Jamhuuriyadda Dimuqaraadiga ah ee Koongo iyo heshiis labada dhinac ay u furayaan wada xaajood toos ah oo ku aaddan heshiis nabadeed oo dhameystiran. Ergeyga Madaxweynaha Congo Sumbu Sita Mambu iyo xoghayaha joogtada ah ee M23 Benjamin Mbonimpa ayaa is gacan qaaday ka dib markii ay heshiiska ku kala saxiixdeen xaflad ka dhacday caasimadda dalka Qadar ee Dooxa. Kooxda M23 ayaa ku adkaysatay inay raadiso heshiis xabbad-joojin ah oo iyaga u gaar ah oo ay la galaan Kinshasa, iyagoo sheegay in heshiiskii DRC-Rwanda ee lagu saxiixay Washington bishii June uu ka tagay "dhibaatooyin" kala duwan oo weli u baahan in wax laga qabto. Labada dhinac ayaa sheegay in heshiiska cusub uu la jaan qaadayo heshiiskii Washington, kaasoo Madaxweynaha Mareykanka Donald Trump uu xilligaas ku tilmaamay billowga " bog cusub oo rajo iyo fursad ah" gobolka. Midowga Afrika ayaa heshiiskan cusub ku tilmaamay “horumar la taaban karo”, isagoo yiri: “Tani... waxay calaamad u tahay dadaallada socda ee lagu gaarayo nabad waarta, amni, iyo xasilloonida bariga DRC iyo guud ahaan gobolka harooyinka waaweyn.

“KHADKA CAS”. 

Afhayeen u hadlay dowladda Congo Patrick Muyaya ayaa sheegay in heshiisku uu tixgeliyay "khadka cas" ee DRC, oo ay ku jiraan "ka bixitaanka aan gorgortanka lahayn ee M23 ee meelaha ay qabsadeen oo ay ku xigto in la diro hay'adahayada", oo ay ku jiraan ciidamada qalabka sida. Wuxuu sheegay in heshiiska nabadeed ee dhameystiran uu raaci doono "maalmaha soo socda". Labada dhinac ayaa ku heshiiyey in la dhaqan geliyo qodobbada heshiiska ugu dambayn 29-ka July, iyo in la bilaabo wada xaajoodyo heshiis buuxa lagu gaarayo 8da Agoosto. Madaxweynaha Rwanda Paul Kagame iyo Madaxweynaha Congo Felix Tshisekedi ayaa lagu wadaa inay kulmaan bilaha soo socda si ay u xoojiyaan heshiiskii nabadeed ee Washington, kaas oo aan wali la dhaqan gelin qodobadiisa. Su'aalaha ayaa weli ku saabsan heshiis dhinaca la filayo oo ku saabsan arrimaha dhaqaalaha, ka dib markii Trump uu ku faanay inuu hantida macdanta ka helayo waddanka ballaaran ee bartamaha Afrika. Tshisekedi waxa uu sheegay bishii April in uu heshiis ku saabsan helitaanka hantida macdanta ee DRC uu kala hadlay ergeyga gaarka ah ee Maraykanka Massad Boulos. Boulos, oo ku sugnaa xafladda lagu saxiixayay magaalada Doha, ayaa ku tilmaamay dib u soo celinta maamulka dowladda Congo ee dhulkeeda bari "mid ka mid ah qodobbada ugu muhiimsan" ee heshiiska cusub. Laakiin "Waan ognahay in aysan jirin xal sixir ah" oo lagu soo afjarayo khilaafka, "gaar ahaan marka la eego waqtiga," ayuu ku sheegay shir jaraa'id. Heshiisyadii xabbad joojinta ee hore ee DRC ayaa burburay mar hore. Dalka ay jaarka yihiin ee Rwanda ayaa diiday in ay taageero milatari siiso M23, balse khubarada Qaramada Midoobay ayaa sheegay in ciidamada Rwanda ay door “muhiim ah” ku lahaayeen weerarka kooxda, oo ay ku jiraan hawlgalada dagaalka. Jiidda hore ayaa xasiloon tan iyo bishii Febraayo, laakiin dagaalku wuxuu si joogto ah uga socday M23 iyo maleeshiyaad badan oo taageersan dawladda.

ISHA-FRANCE24.

Previous
Previous

SHIRKA LAASCAANOOD OO SI HABSAMI AH WELI U SOCDA.

Next
Next

ISRA’IIL OO WADA QORSHE FALASTINIYIIN LAGU KEENAAYO ITOOBIYA.